Aangetekend
Gemeente Utrecht
T.a.v. mevrouw M. van Wely
Antwoordnummer 3376
3500 VP UTRECHT
Utrecht, 17 mei 2011
Betreft: plan tot linksafverbod Lucasbrug (Nobelstraat/ Wittevrouwensingel)
Dames, heren,
Hierbij maken wij – bestuur van de Bewoners Belangenvereniging Maliebaan en Omgeving – namens de bewoners zeer ernstig bezwaar tegen de plannen om over te gaan tot een linksaf verbod autoverkeer op de Lucasbrug (Nobelstraat/Wittevrouwensingel).
De plannen van de Gemeente zijn naar onze mening onjuist, gaan uit van onvolledige beoordelingscriteria en zijn voor de bewoners van de Maliebaan en omgeving niet-aanvaardbaar.
De bezwaren worden hierna puntsgewijze uitgewerkt.
(1) huidige situatie
De huidige situatie van het kruispunt Nobelstraat/Wittevrouwensingel (Lucasbrug) is destijds tot stand gekomen na langdurige studie zijdens de gemeente en inspraakprocedures.
Thans zouden ineens grote bezwaren tegen de huidige situatie bestaan.
De bezwaren zijn vooral de wachttijden voor fietsers. De vraag is wat die wachttijden zijn als het zo ernstig is. De indrukwekkende wachttijd gedurende de ochtendspits (de spits dus, niet de overige tijden) is 63 seconden, dus nagenoeg één minuut! Dat is precies de norm die de Gemeente zelf stelt (60 seconden)!
De enige problematiek is kennelijk dus de wachttijd voor fietsers gedurende de avondspits. Deze is gedurende de avondspits volgens de Gemeente (alleen tijdens de spits) 85 seconden (nog geen anderhalve minuut!). Bij een – overigens willekeurige, door de gemeente aanvaardbaar geachte – norm van één minuut precies een overschrijding van welgeteld 25 seconden.
Hierbij 2 vragen:
● is een dergelijke, kleine overschrijding (van een subjectief gestelde norm) reden om € 5.000.000 aan gemeenschapsgeld uit te geven en het hele verkeer te wijzigen, inclusief de enorm nadelige groen- en milieugevolgen?
●● wat is er in de studie vóór de huidige situatie ten tijde van en voorafgaand aan de verwezenlijking van de HOV door de gemeente aan metingen verwacht? Kennelijk zijn daarbij zijdens de gemeente grote inschattingsfouten gemaakt, waardoor thans immers zeer ingrijpende maatregelen worden voorgesteld.
Gaarne ontvangen wij van u een afdruk van het destijdse plan met aanduiding en metingen van de (toen verwachte) verkeersintensiteit destijds geprognotiseerde wachttijden.
Voorts wensen wij de recente metingsresultaten te ontvangen op het kruispunt, de Nobelstraat en Maliebaan, zodanig dat wij deze kunnen vergelijken met de hiervoor (in het tweede punt) genoemde gegevens.
(2) Verdeling verkeersintensiteit
De gemeente heeft destijds gekozen voor HOV over de Biltstraat.
Het is onbegrijpelijk dat de Biltstraat – nota bene de hoofdweg van Utrecht naar De Bilt, zoals ook de naam al aanduidt – zo verkeersarm is en de historische Maliebaan, die daartoe ongeschikt is, zo verkeersrijk.Bewoners van de Biltstraat blijken daar zeer blij mee: het is er nog nooit zo rustig geweest! Zelfs een leek kan dit vaststellen.
Daartegenover is het uitgaand verkeer over de Maliebaan (en dus ook over de smalle Nachtegaalstraat) vanaf kruispunt naar rotonde bij Museumlaan/Maliebaan enorm toegenomen. Deze weg is – destijds geheel in tegenstelling tot de belofte van de toenmalige wethouder – zelfs aangewezen als ontsluitingsweg!
Deze wethouder heeft destijds publiekelijk verklaard dat verdere verhoging van de verkeersintensiteit aldaar niet zou plaatsvinden. Het nieuwe plan is daarmee in flagrante strijd!
Het is duidelijk dat de verdeling van de verkeersintensiteit (van auto’s) over de Biltstraat resp. Maliebaan volstrekt onevenwichtig is.
Het nieuwe plan brengt dit nog veel verder uit evenwicht en wel ten nadele van de Maliebaan.
Wij wensen daarin inzicht te krijgen en willen derhalve de metingen van alle verkeer op de Biltstraat, zowel inkomend als uitgaand, ontvangen.
(3) Alternatieven/verkeerde keuze voorkeursvariant
Onder punt 2 is verhoging van de thans zéér lage uitgaande (auto)verkeersintensiteit op de Biltstraat al aangeduid. Het zou met name voor de stad Utrecht verlatende autoverkeerstroom in de avondspits een goede oplossing betekenen de uitgaande zijde voor dat autoverkeer (en fietsverkeer) te gebruiken.
Een andere oplossing kan zijn de (her)opening van het Lucasbolwerk voor uitgaand verkeer (variant 3). Dit in samenhang met het hiervoor gestelde ten aanzien van het naar de Berekuil rijdende verkeer en naar de Wittevrouwensingel rijdende verkeer (thans het verkeer dat linksaf slaat op het kruispunt Nobelstraat/Wittevrouwensingel).
Door instelling van een groene golf voor naar het stadscentrum rijdende fietsers en autobussen, kan ter plekke geen probleem ontstaan. Auto’s kunnen prima linksaf naar het Lucasbolwerk rijden in de (maximaal) minuut dat de fietsers wachten en bussen hebben voldoende ruimte bij de bushalte Schouwburg. Dit blijkt uit eigen waarnemingen.
Hierbij merken wij voorts in concreto op:
De gemeente kiest uit de drie onderzochte varianten: variant 2. Dit gebeurt op basis van gewogen beoordelingscriteria.Wij achten de gekozen beoordelingscriteria onvolledig omdat nadelige milieugevolgen, het uitlokken tot sluiproutes en te verwachten stagnatie op de smalle, alsdan overdrukke Nachtegaalstraat NIET zijn meegewogen. Deze spelen in het bijzonder nu juist bij variant 2 !! NIET bij variant 3!!
Variant 2 (linksafverbod) en variant 3 (linksafslaan autoverkeer van Nobelstraat naar Lucasbolwerk) scoren beide gelijk (12 punten).
De keuze valt bij de Gemeente op variant 2.
Tegen de motivering om variant 2 te kiezen zijn vele opmerkingen te maken. De bewoners van de Maliebaan en omgeving kiezen voor variant 3 wegens: . een evenwichtiger verdeling verkeersintensiteit (zie ook hiervoor en hierna) . variant 2 resulteert in enorme omrijbewegingen. Zo moet iemand die op de Kromme Nieuwe Gracht woont en bijv. naar de Wittevrouwensingel, Voorstraat of Overvecht wil (in variant 2) eerst via de Nobelstraat, de Nachtegaalstraat, Maliebaan naar de Biltstraat (FC donderstraat) en vervolgens de hele Biltstraat afrijden! Het aantal voorbeelden van dergelijke onverantwoorde omwegroutes zijn te talrijk om hier te vermelden, zodat wordt volstaan met slechts één voorbeeld. . geen uitlokking sluiproutes (zie hierna) in variant 3
. de bewering van de gemeente dat in variant 2 een “nieuw conflict tussen linkafslaande auto’s richting Lucasbolwerk en rechtdoorgaande fietsers en autobussen” zou ontstaan is volstrekt onjuist! Er is eenvoudig
een groene golf oplossing voor de fietsers (en dus óók tezelfdertijd de bussen) in te voeren. De links- afslaande auto’s zijn dus ook snel weg (linksaf Lucasbolwerk). Deze variant (variant 3) is dus veel doel-
matiger, met geen enorme “omrijproblematiek” als in variant 2, minder uitlaatgassen (over “groen” en “milieu” gesproken!!!) en minder verkeersintensiteit op de (te) smalle Nachtegaalstraat en “groene Maliebaan”.
Onze bewoners wensen kennis te nemen van de motiveringen van “verschillende gemeentelijke afdelingen dat ze variant 3 onwenselijk vinden”. Deze zijn in het rapport niet vermeld.
Wij willen u in deze de weg wijzen want de gemeente is kennelijk het spoor enigszins bijster. Wij ontvangen derhalve gaarne de gegevens, exacte motiveringen en inspraak/overleg.
Destijds is bij de invoering van de huidige verkeerssituatie aan bewoners medegedeeld dat de gemeente alles tot in detail had becijferd en dit dé oplossing was. Kennelijk zijn er destijds grove fouten gemaakt bij de inschattingen. Met spijt moeten wij constateren dat thans ten tweede male een verkeerde aanpak dreigt. Wij hebben zeer ernstige bezwaren tegen de aanpak als voornoemd. Het gaat hier bovendien over gemeenschapsgeld.
(4) Al het verkeer vanuit het centrum naar Utrecht-Oost en Utrecht-Noord wordt in de nieuwe plannen geleid naar de Maliebaan
Het voorgestelde plan (linksaf verbod) betekent dat alle verkeer vanuit het stadscentrum naar Utrecht-Oost en Utrecht-Noord (incl. Overvecht etc.) naar de Maliebaan wordt geloodst. Daarnaast is er het stad uitgaande verkeer richting De Bilt, Zeist, Maarssen, A27 en A 28.
Hoe groot dat verzorgingsgebied is, weten wij niet precies, maar zal alleen al in Utrecht - naar taxatie - circa 50.000 inwoners betreffen. Al dit verkeer wordt in de nieuwe plannen geleid naar de Maliebaan.
Onder de volgende punten worden de consequenties verder uitgewerkt.
(5) Onverantwoord hogere belasting door het stadscentrum uitgaand autoverkeer op de Nachtegaalstraat en Maliebaan
De overschrijding ten opzichte van de norm van 60 seconden als wachttijd voor fietsers is op werkdagen tijdens de ochtendspits 3 en de avondspits 25 seconden.
Met name de wachttijd voor fietsers gedurende (alleen) de avondspits acht de gemeente kennelijk niet-aanvaardbaar en dus wenst zij daaraan uit te geven het enorme bedrag van
€ 5.000.000. Per seconde wachttijd in de avondspits (want daar gaat het de gemeente om) dus € 200.000.
Het plan voorziet een verkeerstoename bij invoering van het nieuwe plan op de Maliebaan van: 50% tot 65%! Dat is de helft tot tweederde meer verkeer!
Minister Eurlings heeft eens gezegd dat 15% meer verkeer op de autosnelwegen tot stagnatie lijdt. Hier wordt door de gemeente luchtigjes meegedeeld dat het toch al drukke verkeer met de helft tot tweederde toeneemt!!
Overigens is niet duidelijk hoe de gemeente tot genoemde percentages komt. De genoemde verkeersintensiteiten (pagina 13 Eindrapport variantensituatie) leidt tot 65% à 75% (van 159 naar 278 auto’s per uur ’s avonds).
Het behoeft geen betoog dat dit niet kan. Er is thans al sinds 2003 onverantwoord veel uitgaand autoverkeer op traject Nachtegaalstraat/Maliebaan/Museumlaan.
De gemeente maakt in de plannen geen melding van het feit dat – zeker ook in de avondspits – de smalle Nachtegaalsraat totaal ongeschikt is een 65% tot 75% hoger verkeersaanbod te kunnen verwerken.
Reeds thans is de situatie zorgwekkend, temeer omdat er veel de winkels beleverend vrachtverkeer is.
De nieuwe plannen zwijgen hierover, terwijl dit punt en de in het nieuwe plan sterk toenemende onveiligheid (voor overstekende voetgangers etc.) zeer ten onrechte – en ongemotiveerd! – niet in de beoordelingscriteria is meegenomen (zie punt 3). Bovendien wordt de problematiek niet opgelost maar verplaatst (zie punt 6).
De opmerking dat de situatie gedurende zes maanden na invoering gevolgd gaat worden is een dooddoener. Reeds vóór de invoering kunnen zelfs leken zien dat de plannen totaal verkeerd zullen uitwerken, dus: bezint eer gij begint!
(6) Verplaatsing verkeersproblematiek naar kruispunt Maliebaan
De grote stroom fietsers richting centrum die naar de mening van de gemeente te lang moet wachten voor het linksafslaand verkeer op de Lucasbrug, zal in de huidige plannen minsten zo lang moeten wachten bij de kruising Maliebaan voor het met 65% à 75% (volgens de gemeente 50% à 65%) toenemende linksafslaand autoverkeer richting Maliebaan.
Het nu al voor fietsers onveilige kruispunt zal door het nieuwe plan onvermijdelijk tot een nog onveiliger situatie leiden.
Daarenboven wijzen wij op het probleem dat zich ongetwijfeld zal voordoen als de uit het centrum komende auto’s rechtsaf de ventweg Maliebaan op gaan. Een onvermijdelijke, ernstige stagnatie van het verkeer in de Nachtegaalstraat zal het gevolg zijn.
Het bevreemdt ons zeer dat in de voorgestelde plannen waaruit de gevolgen voor het Maliebaankruispunt rechtstreeks voortkomen niet in het rapport van de gemeente zijn aangeduid, laat staan uitgewerkt.
Een omissie van de eerste orde.
(7) Plannen zullen op grote schaal leiden tot sluiproutes
Variant 2 (linksafverbod) zal op grote schaal leiden tot sluiproutes.
Als eerste zullen “sneuvelen” de Parkstraat, Schoolstraat en Lidt de Jeudestraat. Daarna volgen er meer bijv. rechtsaf en draaien op/bij Maliesingel. Onder punt 3 staat al een voorbeeld van één van, de vele, onverantwood grote “omrijroutes” die de gemeentelijke plannen oproepen, waarvan door de gemeente volstrekt ten onrechte geen gewag is gemaakt en waar niet op is ingegaan.
(8) Luchtverontreiniging
Het is bekend dat de Nachtegaalstraat en het Maliebaangebied reeds nu qua luchtkwaliteit tot de meest vervuilde gebieden behoort.
De gemeente stelde op diverse plekken in de stad – cynisch genoeg ook op het kruispunt Maliebaan - “milieuregelingen” in, waardoor het vrachtverkeer geleidelijk de stad wordt binnen gelaten, dit ter bewaking van de luchtkwaliteit.
Het behoeft geen betoog dat een enorme verzwaring van het verkeer met 65% tot 75% van een zeer sterk verhoogde luchtverontreiniging, verdere verslechtering van de luchtkwaliteit met zich zal brengen.
Wij achten dit onverantwoord. De gemeente acht dit kennelijk een verwaarloosbaar gevolg ……
Wij wensen inzicht in metingen van de huidige vervuiling op de Nachtegaalstraat de Maliebaan (traject kruispunt Nachtegaalstraat/Maliebaan naar rotonde eind Maliebaan/naar Museumlaan) en de Biltstraat, zomede de door de Gemeente geprognotiseerde verslechtering van de luchtkwaliteit, zowel in absolute als relatieve getallen.
(9) Aanmoediging gemeente om op de Maliebaan te gaan wonen!
De gemeente voert al enige decennia het beleid aan de Maliebaan de woonfunctie (in plaats van kantoorfunctie etc.) te herstellen. Dit is de bewoners altijd voorgehouden.
De verzwaring van de verkeersintensiteit is daarmede in flagrante strijd.
Hoe zit dit precies? Wordt zo met bewoners omgegaan?
Het komt ons voor dat maximaal 25 seconden langer wachten in alleen de avondspits bij één verkeerslicht de bewoners door de gemeente kennelijk wel geslachtofferd mogen worden! Waarom zijn bewoners voor de gemeente van minder belang dan fietsers?
(10) Maliebaan: een historische plek ……
De gemeente promoot – kennelijk als het zo uitkomt – de Maliebaan als historische plek van het allerhoogste belang.
Daar is in de plannen helemaal niets over te vinden.
In juni 2009 is in opdracht van de gemeente Utrecht door Steenhuis Stedenbouw/landschap en Urban Fabric te Schiedam het veel geld kostende rapport “MALIEBAAN-UTRECHT Cultuurhistorische verkenning en analyse” uitgebracht, dit ten behoeve van de beheervisie voor de Maliebaan.De thans door de gemeente voorgestelde plannen zijn in flagrante strijd met genoemd rapport.
De vraag is waarom de gemeente dit kostbare rapport heeft laten uitbrengen als de gemeente daaraan volledig voorbij gaat. Temeer omdat de verkeerssituatie toen al bekend was.
Slotopmerking
De Bewoners Belangenvereniging Maliebaan en Omgeving maakt namens de bewoners ernstig bezwaar tegen de gemeentelijke plannen tot invoering van een linksafverbod op de Lucasbrug.
In het voorgaande zijn de bezwaren aangeduid.
De bewoners achten de gemeentelijke keuze voor variant 2 volstrekt onjuist en ondeugdelijk, daar de zeer nadelige en ongewenste gevolgen van deze variant niet zijn meegewogen in de door de gemeente toegepaste beoordelingscriteria.
Tevens wordt in de nieuwe plannen de problematiek van de Lucasbrug niet opgelost maar verplaatst naar het kruispunt Maliebaan.
De aspecten “milieu en groen” blijken in de plannen volstrekt secondair en worden zelfs vergeten.
Fietsers hebben kennelijk alleenrecht: maar bewoners aan de Maliebaan en omgeving, voetgangers, automobilisten en de winkels beleverende vrachtauto’s zijn ook categorieën waarmee de gemeente rekening dient te houden. Dit gebeurt ons inziens niet c.q. niet-voldoende.
Aan de gevolgen voor de bewoners wordt in het rapport nagenoeg geen aandacht besteed.
Wij dringen aan op herziening van de plannen met inachtneming van de voornoemde bezwaren.
Hoogachtend,
namens het bestuur,
